logo projektu interreg cz_pl
Strona internetowa wykonana w ramach projektu nr CZ.11.4.120/0.0/0.0/15_006/0000086 pn „Bolesławiec-Vrchlabí – aktywna transgraniczna współpraca muzeów”, dofinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu INTERREG V-A Republika Czeska – Polska 2014-2020.

   bilety  |  kontakt | PL | CZ | EN

Wielki Garniec Joppego

W połowie XVIII w. jednym z symboli Bolesławca stał się Wielki Garniec. Jego twórcą był Johann Gottlieb Joppe (1732-1788) pochodzący z saksońskiego miasta Muskau, znanego ośrodka ceramicznego. W roku 1751 przybył do Bolesławca, złożył egzaminy mistrzowskie i po otrzymaniu praw obywatelskich zamieszkał przy ulicy Zgorzeleckiej. Na tym terenie powstały później słynne zakłady ceramiczne Altmanna i Reinholda. 23 lipca 1753 roku, w dwa lata po przybyciu do Bolesławca, Joppe, mając 21 lat, zakończył pracę nad Wielkim Garncem. Praca musiała być wykonywana etapami – Joppe prawdopodobnie toczył oddzielnie poszczególne kręgi, a później w sposób mistrzowski połączył wszystkie elementy. Naczynie nie było wypalone, lecz wysuszone. O ogromnej popularności Wielkiego Garnca decydowały imponujące rozmiary – miał 2,15 m wysokości, w obwodzie mierzył 4 m, ważył 600 kg i mógł pomieścić 1970 litrów. Garniec ulokowano w małym drewnianym domku przy ul. Zgorzeleckiej, gdzie można go było zobaczyć po uiszczeniu opłaty. Zwiedzający wpisywali się do księgi pamiątkowej, wpisy pozostawiano też na całej powierzchni naczynia. W roku 1813 żołnierze francuscy uszkodzili Wielki Garniec, strzelając do niego z pistoletu. Jednak bolesławieccy garncarze pieczołowicie go naprawili i dla bezpieczeństwa pokryli powierzchnię drucianą siatką. W późniejszym czasie dodano także Garncowi ucha.

Naczynie stało na pierwotnym miejscu 140 lat. W 1893 roku ze względów komunikacyjnych domek został rozebrany, a Garniec przeniesiono do baszty przy stawie miejskim, gdzie można go było podziwiać wraz z innymi wyrobami rzemiosła ceramicznego. Ponowne przenosiny miały miejsce w roku 1909, po powstaniu bolesławieckiego muzeum. Garniec znalazł swoje miejsce w sali na parterze budynku, choć aby go tam wnieść, musiano powiększyć wejście do budynku. Do 1945 roku należał do najcenniejszych eksponatów muzeum, a jego losy nadal pozostają w sferze hipotez – najprawdopodobniej został zniszczony przez Rosjan.

Wielki Garniec stanowił jedną z największych turystycznych atrakcji miasta. Przedstawiano go na pocztówkach, produkowano pamiątki dla podróżnych w kształcie miniaturowych ceramicznych kopii, śpiewano o nim w piosenkach, wystawiano sztuki teatralne na jego temat, a jedna z bolesławieckich cukierni oferowała nawet torty w kształcie Wielkiego Garnca. W 1939 r. na płycie rynku postawiono też kopię Wielkiego Garnca. Ta wielka przedwojenna popularność przyczyniła się do powstania idei wykonania jego następcy. Zadania podjęło się dwóch wybitnych artystów ceramików, uczestników Międzynarodowych Plenerów Ceramiczno-Rzeźbiarskich: Władysław Garnik i Andrzej Trzaska. Nowa wersja Wielkiego Garnca została wykonana w Klinkierni „Ołdrzychów” w Nowogrodźcu i stanęła na bolesławieckim Rynku w roku 2001. Kilka lat później została zniszczona przez wandali. W roku 2009, w ramach projektu „Via Fabrilis – szlak tradycji rzemieślniczych” wykonano replikę Wielkiego Garnca, którą umieszczono we wnętrzu Muzeum Ceramiki.

Jeśli chcesz dowiedzieć się co pisał o Wielkim Garncu John Quincy Adams, późniejszy prezydent USA, kliknij tutaj:

link MBP Centrum Wiedzy

Post z cyklu „Bolesławieckie ciekawostki” został przygotowany we współpracy Muzeum Ceramiki i Miejskiej Biblioteki Publicznej – Centrum Wiedzy.

Godziny otwarcia
w dni świąteczne
w maju 2024 r.

1 maja (środa)
Święto Pracy

Muzeum Ceramiki

11.00-17.00

Centrum Dawnych Technik Garncarskich

nieczynne

Punkt Informacji Turystycznej

10.00-16.00

3 maja (piątek)
Święto Konstytucji 3 maja

Muzeum Ceramiki

11.00-17.00

Centrum Dawnych Technik Garncarskich

nieczynne

Punkt Informacji Turystycznej

10.00-16.00

19 maja (niedziela)
Zielone Świątki

Muzeum Ceramiki

nieczynne

Centrum Dawnych Technik Garncarskich

nieczynne

Punkt Informacji Turystycznej

nieczynne

30 maja (czwartek)
Boże Ciało

Muzeum Ceramiki

nieczynne

Centrum Dawnych Technik Garncarskich

nieczynne

Punkt Informacji Turystycznej

nieczynne

Skip to content