logo projektu interreg cz_pl
Strona internetowa wykonana w ramach projektu nr CZ.11.4.120/0.0/0.0/15_006/0000086 pn „Bolesławiec-Vrchlabí – aktywna transgraniczna współpraca muzeów”, dofinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu INTERREG V-A Republika Czeska – Polska 2014-2020.

   kontakt | PL | CZ | EN

Bolesławieckie lochy, podziemia i tajemne przejścia… cz. II

Jak już pisaliśmy w poprzednim odcinku cyklu, w kronikach miejskich oraz przedwojennej prasie pojawiały się liczne wzmianki na temat piwnic, przejść podziemnych i lochów Bolesławca. Autorem znacznej części artykułów prasowych z l. 20 i 30 XX w. na ten temat był Artur Shiller, ówczesny dyrektor bolesławieckiego muzeum.

Prowadził on m.in. badania krypty kościoła położonego na terenie dawnego cmentarza ewangelickiego (przy ul. Garncarskiej / Obrońców Helu – dziś nie istnieje), Krążyła legenda, że w podziemiach kościoła odpoczywała legnicka księżniczka wraz ze swoim koniuszym i oboje w tajemniczy sposób zniknęli. W podaniach często również wspominało się, że było to miejsce potajemnych zaślubin. Bolesławiecki kustosz uważał, że jest to przykład przeniesienia dawnych legend na budowlę, nieco młodszą, ale położoną w niezwykłym otoczeniu, miejscu na poły posępnym, na poły malowniczym. W podziemiach kościoła w latach 20. XX w. znajdowało się pomieszczenie gospodarcze oraz grobowiec z wykutą datą 1820 i inskrypcją mówiącą, że spoczywa tu zmarły w 1809 roku kupiec J. G. Bleul i jego żona.

W roku 1819 podczas przygotowywania wykopu przeznaczonego do osadzenia pomnika Kutuzowa na jego pierwotnym miejscu, w Rynku, odkryto tunel biegnący w kierunku hotelu „Pod Trzema Wieńcami” (Obecnie restauracja „Oleńka”). Być może był to fragment dawnej sieci wodociągowej. Zdumiewający jest jednak fakt, że w piwnicy, położonej bezpośrednio pod hotelem, można było dostrzec wyraźne ślady zamurowanego przejścia.

Istnienie podziemi w okolicy murów obronnych i pomnika Kutuzowa potwierdza również powojenna już wzmianka prasowa. W maju 1960 r. dwunastu grotołazów-amatorów przeszło trasę podziemną, wchodząc przy jednej z baszt przy ul. Kubika, a wychodząc po około 2 km, w pobliżu Bobru. Uczestnicy wyprawy pisali o nisko sklepionym, murowanym z cegły systemie piwnic, łączącym m.in. 15 baszt zewnętrznego pierścienia murów obronnych z ratuszem. Wszystkie te informacje z dużą dozą prawdopodobieństwa pozwalają stwierdzić, iż odkryte przez grotołazów podziemia były częścią dawnego systemu wodno-kanalizacyjnego miasta.

Równie intrygującą zagadkę stanowiły piwnice jednej z kamienic położonej przy ul. Sierpnia 80, które były tak rozległe, że rozciągały się pod powierzchnią ulicy. Warte uwagi były także inne obiekty położone na terenie miasta: piwnice w okolicy restauracji „Szwajcarka” nad Bobrem (dziś nie istnieje), przejścia w nasypie kolejowym niedaleko dworca, czy tunele w okolicach ul. Lubańskiej. Ponadto trzeba też wspomnieć o piwnicy domu słynnego architekta Gansela (ul. Zgorzelecka nr 19), która służyła początkowo jako laboratorium alchemiczne, a później została przekształcona na „salę muzealną w miniaturze”, w której właściciel zbierał różne cenne przedmioty. W dawnej kolekcji Gansela znajdowała się m.in. figura Jowisza, wykonana przez słynnego rzeźbiarza Jerzego Leonarda Webera, autora części wystroju i rzeźb zdobiących wejścia do kościoła pw. Wniebowzięcia NMP i św. Mikołaja. Figura jest obecnie eksponowana w Dziele Historii Miasta Muzeum Ceramiki w Bolesławcu.

Pytanie konkursowe: Jakie wezwanie nosił pierwotnie nieistniejący kościół na dawnym cmentarzu ewangelickim (ul. Obrońców Helu). Odpowiedzi prosimy przesyłać drogą mailową na adres: poczta@muzeum.boleslawiec.net. (z dopiskiem w temacie „Przedmioty i Anegdoty-konkurs”) Osoba, która jako pierwsza udzieli prawidłowej odpowiedzi drogą mailową otrzyma nagrodę książkową.


Godziny otwarcia
w dni świąteczne
w maju 2024 r.

1 maja (środa)
Święto Pracy

Muzeum Ceramiki

11.00-17.00

Centrum Dawnych Technik Garncarskich

nieczynne

Punkt Informacji Turystycznej

10.00-16.00

3 maja (piątek)
Święto Konstytucji 3 maja

Muzeum Ceramiki

11.00-17.00

Centrum Dawnych Technik Garncarskich

nieczynne

Punkt Informacji Turystycznej

10.00-16.00

19 maja (niedziela)
Zielone Świątki

Muzeum Ceramiki

nieczynne

Centrum Dawnych Technik Garncarskich

nieczynne

Punkt Informacji Turystycznej

nieczynne

30 maja (czwartek)
Boże Ciało

Muzeum Ceramiki

nieczynne

Centrum Dawnych Technik Garncarskich

nieczynne

Punkt Informacji Turystycznej

nieczynne

Skip to content