logo projektu interreg cz_pl
Strona internetowa wykonana w ramach projektu nr CZ.11.4.120/0.0/0.0/15_006/0000086 pn „Bolesławiec-Vrchlabí – aktywna transgraniczna współpraca muzeów”, dofinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu INTERREG V-A Republika Czeska – Polska 2014-2020.

   bilety  |  kontakt | PL | CZ | EN

Grodziec

Śladami Leona Piątkowskiego
w 100. rocznicę urodzin

 

26 czerwca 2022 r. minęła setna rocznica urodzin Leona PIątkowskiego, wybitnego bolesławieckiego regionalisty, krajoznawcy i propagatora turystyki pieszej, kajakowej i rowerowej. Leon Piątkowski był bowiem jednym z pierwszych powojennych badaczy lokalnej historii i zabytków, a pozostawiona przez niego spuścizna stanowi bezcenne źródło wiedzy o naszym regionie. Pozostawił po sobie 24 tomy albumów ze szczegółowymi opisami, mapami i zdjęciami. Wykonał m.in. inwentaryzację krzyży pokutnych, głazów narzutowych, parków wiejskich i drzew pomnikowych w okolicach Bolesławca.

Korzystając z wakacyjnej pory, chcielibyśmy w cyklu postów zaproponować Państwu kilka pomysłów na krótkie wycieczki śladami Leona Piątkowskiego.

Śladami L Piątkowskiego - Iwiny Lubków Tomaszów

Zdjęcia archiwalne pochodzą z albumu Leona Piątkowskiego, udostępnionego przez Zenona Piątkowskiego. Zdjęcia współczesne (2022 r.) pochodzą ze zbiorów Muzeum Ceramiki.

Zamek Grodziec to jeden z najbardziej malowniczych zabytków w okolicach Bolesławca, nic więc dziwnego, że wielokrotnie był celem wędrówek L. Piątkowskiego. Położony na szczycie wygasłego wulkanu gród już w XII w. należał do najważniejszych warowni na Dolnym Śląsku. Zachowaną do dziś kamienną budowlę zaczął wznosić książę legnicki Fryderyk I, który stał się właścicielem grodu w 1470 r. Zamek, rozbudowany przez jego syna, Fryderyka II, znalazł się w gronie najpiękniejszych śląskich rezydencji gotycko-renesansowych. Mimo późniejszych przebudów i zniszczeń, zachował swój pierwotny charakter, do czego w znacznym stopniu przyczyniła się odbudowa przeprowadzona w l. 1906-1908 przez znanego architekta Bodo Ebhardta na zlecenie ówczesnego właściciela Willibalda von Dirksen. Rezydencja, zdobyta w lutym 1945 r. przez wojska sowieckie, została spalona, a zgromadzone w niej bogate zbiory sztuki, militariów i rzemiosła artystycznego – wywiezione do Rosji lub rozgrabione.

Odwiedzając zamek na przestrzeni lat, L. Piątkowski obserwował i dokumentował zachodzące w nim zmiany, od postępującej degradacji w pierwszych latach powojennych po rozpoczęte w 1959 r. prace porządkowe i restauracyjne. W relacji z 1951 r. zanotował: „Do zamku Grodziec dążę po raz czwarty od czasu mego przyjazdu na Dolny Śląsk (…). Od ostatniego tu pobytu zaszły wielkie zmiany, ale niestety na gorsze. Więcej zniszczenia, więcej śmieci, więcej zaniedbania”.

W czerwcu 1954 r. L. Piątkowski ponownie wybrał się na zamek, by razem z przyjaciółmi poszukać tunelu rzekomo znajdującego się w jego podziemiach. Po drodze na szczyt zatrzymali się na chwilę przy kościele Narodzenia Najświętszej Marii Panny, przy którym znajduje się mauzoleum rodu Schellendorf, właścicieli zamku w latach 1753-1800. Po zbadaniu znajdującej się na dziedzińcu warowni studni oraz po spenetrowaniu wszelkich dostępnych piwnic i zagłębień terenu poszukiwacze, za radą napotkanych turystów, udali się do położonego u stóp wzgórza pałacu. Barokowa rezydencja, wzniesiona w latach 1718-1727 przez znanego architekta Johanna Blasiusa Peintnera, pełniła wówczas funkcję hotelu robotniczego Zakładów Górniczych „Konrad”. Jeden z lokatorów wskazał im niewielki otwór w ziemi pod rozłożystą lipą rosnącą w przypałacowym parku. Jego zbadania podjął się L. Piątkowski: „Nie tracąc czasu, ubieram kombinezon i opuszczam się w dół. (…) Tunel pod pałacem zasypany popiołem. Udaję się w przeciwnym kierunku (…). Po 200 m przeziera światło. Wychodzę na powierzchnię w jakimś ogrodzie ku zdumieniu gospodyni pasącej opodal kozy”. Ku rozczarowaniu Piątkowskiego tajemniczy tunel okazał się zwykłym kanałem ściekowym.

W dniach 23-30 sierpniu 1964 r. na zamku prezentowana była wystawa malarstwa i grafiki bolesławieckiego artysty plastyka Mieczysława Żołądzia. Jej celem była promocja walorów turystycznych zapomnianego i zaniedbanego zabytku. Wystawę tę w przededniu otwarcia aranżował z autorem Leon Piątkowski, który przenocował wówczas z rodziną w surowych zamkowych wnętrzach. Mieczysław Żołądź mieszkał tam samotnie przez cały czas trwania wystawy. Budowla tak oczarowała artystę, że, mimo spartańskich warunków, postanowił w niej zamieszkać na stałe. W latach 1969-1975 był kasztelanem-kustoszem zamku. Jak wspominał później, podczas jednej z samotnych nocy w komnacie rycerskiej miał okazję widzieć Czerwonego Upiora – widmo rycerza w czerwonym płaszczu, według legend od stuleci pojawiającego się na Grodźcu.

100-lecie urodzin wielkiego regionalisty

Dowiedz się więcej o Leonie PIątkowskim

Godziny otwarcia
w dni świąteczne
w maju 2024 r.

1 maja (środa)
Święto Pracy

Muzeum Ceramiki

11.00-17.00

Centrum Dawnych Technik Garncarskich

nieczynne

Punkt Informacji Turystycznej

10.00-16.00

3 maja (piątek)
Święto Konstytucji 3 maja

Muzeum Ceramiki

11.00-17.00

Centrum Dawnych Technik Garncarskich

nieczynne

Punkt Informacji Turystycznej

10.00-16.00

19 maja (niedziela)
Zielone Świątki

Muzeum Ceramiki

nieczynne

Centrum Dawnych Technik Garncarskich

nieczynne

Punkt Informacji Turystycznej

nieczynne

30 maja (czwartek)
Boże Ciało

Muzeum Ceramiki

nieczynne

Centrum Dawnych Technik Garncarskich

nieczynne

Punkt Informacji Turystycznej

nieczynne

Skip to content