logo projektu interreg cz_pl
Strona internetowa wykonana w ramach projektu nr CZ.11.4.120/0.0/0.0/15_006/0000086 pn „Bolesławiec-Vrchlabí – aktywna transgraniczna współpraca muzeów”, dofinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu INTERREG V-A Republika Czeska – Polska 2014-2020.

   bilety  |  kontakt | PL | CZ | EN

Nowogrodziec

Śladami Leona Piątkowskiego
w 100. rocznicę urodzin

 

26 czerwca 2022 r. minęła setna rocznica urodzin Leona PIątkowskiego, wybitnego bolesławieckiego regionalisty, krajoznawcy i propagatora turystyki pieszej, kajakowej i rowerowej. Leon Piątkowski był bowiem jednym z pierwszych powojennych badaczy lokalnej historii i zabytków, a pozostawiona przez niego spuścizna stanowi bezcenne źródło wiedzy o naszym regionie. Pozostawił po sobie 24 tomy albumów ze szczegółowymi opisami, mapami i zdjęciami. Wykonał m.in. inwentaryzację krzyży pokutnych, głazów narzutowych, parków wiejskich i drzew pomnikowych w okolicach Bolesławca.

Korzystając z wakacyjnej pory, chcielibyśmy w cyklu postów zaproponować Państwu kilka pomysłów na krótkie wycieczki śladami Leona Piątkowskiego.

Nowogrodziec - L. Piątkowski przy studiowaniu dokumentów znalezionych w klasztorze

Zdjęcia archiwalne pochodzą z albumu Leona Piątkowskiego, udostępnionego przez Zenona Piątkowskiego. Zdjęcia współczesne (2022 r.) pochodzą ze zbiorów Muzeum Ceramiki.

8 lipca 1951 r. L. Piątkowski odbył rowerową wycieczkę do Nowogrodźca. Głównym celem eskapady był kościół parafialny i sąsiadujące z nim zabudowania dawnego klasztoru magdalenek.
Katolicki kościół pw. śś Piotra i Pawła w Nowogrodźcu, powstały w 1. poł. XIII, przez stulecia pełnił jednocześnie funkcję kościoła parafialnego i świątyni klasztornej sióstr magdalenek. W obecnej, późnobarokowej formie został wzniesiony od fundamentów i wyposażony w l. 1788-1793.

Nowogrodziec - widok na kościół katolicki od strony ul. Kościelnej

Po krótkim zwiedzaniu wnętrza świątyni L. Piątkowski wszedł na kościelną wieżę, skąd przyjrzał się z lotu ptaka układowi miasta i zabudowaniom klasztornym. Wieża ta jest sporo młodsza od świątyni, gdyż wybudowano ją w l. 1879-1880 w miejsce XVI-wiecznej budowli, rozebranej rok wcześniej z powodu złego stanu. Dzisiaj jej wnętrze nie jest dostępne dla turystów. Jeśli jednak ktoś chciałby spojrzeć na Nowogrodziec z góry, taką możliwość daje odrestaurowana wieża widokowa z 1892 r. u zbiegu ulic Asnyka i Sienkiewicza.

Po opuszczeniu wieży kościelnej L. Piątkowski obejrzał świątynię z zewnątrz, zwracając uwagę na wmurowane w elewacje tablice epitafijne. Jego uwagę zwróciły renesansowe epitafium Matternusa Olbrichta z 1586 r., przedstawiające zmarłego adorującego wraz z rodziną Krzyż Św., oraz tablica z 1542 r. z monogramem “MR” i inskrypcją “VDMIE”. Ta ostatnia jest skrótem popularnej luterańskiej dewizy: “Verbum Domini manet in aeternum”, co jest tym ciekawsze, że kościół nigdy nie należał do gminy protestanckiej.

Kolejnym punktem wyprawy był położony na północ od świątyni klasztor. Na jegonie terenie L. Piątkowski mógł się poczuć jak prawdziwy odkrywca, gdyż pomimo powojennych zniszczeń i grabieży wciąż zachowało się tam wiele interesujących elementów, po których dzisiaj pozostało tylko wspomnienie: „Najstarszą częścią tego kompleksu są budynki stojące obok kościoła, w których znajdują się cele o łukowatym sklepieniu, na których zachowały się elementy bogatej polichromii. (…) W końcu zaszedłem do sali, która musiała być biblioteką klasztorną. Uwagę moją zwraca (…) biurko wmurowane w ścianę, którego części są ozdobione ornamentami i rzeźbami w drewnie. (…) W następnej sali wśród sterty pierza i papierów napotkałem liczne starodruki i rękopisy, z których najstarsze pochodzą z XVI w. Zebrałem to wszystko z myślą odesłania ich do Wrocławia”.

Założony w XIII w. klasztor należał do Zgromadzenia Sióstr św. Marii Magdaleny od Pokuty, które było właścicielem zarówno miasteczka, jak i okolicznych wsi. Po sekularyzacji, przeprowadzonej przez władze pruskie w 1810 r., klasztor został przebudowany i do końca II wojny światowej pełnił różne funkcje. Od 1945 r. stoi opuszczony, popadając stopniowo w ruinę. 14 lipca tego opiekę nad ruinami przejęła Fundacja Twoje Dziedzictwo, która rozpoczęła zbiórkę funduszy z zamiarem odbudowy i przywrócenia funkcji obiektu przynajmniej w 70% zabudowy.

Nowogrodziec - brama klasztorna

100-lecie urodzin wielkiego regionalisty

Dowiedz się więcej o Leonie PIątkowskim

Godziny otwarcia
w dni świąteczne
w maju 2024 r.

1 maja (środa)
Święto Pracy

Muzeum Ceramiki

11.00-17.00

Centrum Dawnych Technik Garncarskich

nieczynne

Punkt Informacji Turystycznej

10.00-16.00

3 maja (piątek)
Święto Konstytucji 3 maja

Muzeum Ceramiki

11.00-17.00

Centrum Dawnych Technik Garncarskich

nieczynne

Punkt Informacji Turystycznej

10.00-16.00

19 maja (niedziela)
Zielone Świątki

Muzeum Ceramiki

nieczynne

Centrum Dawnych Technik Garncarskich

nieczynne

Punkt Informacji Turystycznej

nieczynne

30 maja (czwartek)
Boże Ciało

Muzeum Ceramiki

nieczynne

Centrum Dawnych Technik Garncarskich

nieczynne

Punkt Informacji Turystycznej

nieczynne

Skip to content