logo projektu interreg cz_pl
Strona internetowa wykonana w ramach projektu nr CZ.11.4.120/0.0/0.0/15_006/0000086 pn „Bolesławiec-Vrchlabí – aktywna transgraniczna współpraca muzeów”, dofinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu INTERREG V-A Republika Czeska – Polska 2014-2020.

   bilety  |  kontakt | PL | CZ | EN

W setną rocznicę urodzin Leona Piątkowskiego

W rozpoczynający się weekend w Bolesławcu odbędzie się szereg wydarzeń upamiętniających 100. rocznicę urodzin Leona Piątkowskiego. 

Obchody zainauguruje spotkanie poświęcone jego życiu i działalności, które zaplanowano na piątek 23 września o godz. 18.00 w sali konferencyjnej BOK-MCC. Sobota i niedziela upłyną pod znakiem rajdów rowerowych i pieszych na różnych dystansach, prowadzonych wokół Bolesławca żółtym szlakiem turystycznym im. L. Piątkowskiego.

Ponadto przez cały miesiąc w Punkcie Informacji Turystycznej w Bolesławcu (Rynek 19/21) można będzie oglądać dwie wystawy „Leon Piątkowski. Podróżnik – krajoznawca – przyrodnik – badacz i odkrywca” oraz „Turystyka i krajoznawstwo zamknięte w odznakach”.

Leon Piątkowski (1922-1983) zapisał się w dziejach bolesławieckiego regionu jako wybitny regionalista, krajoznawca, badacz i dokumentalista lokalnej przyrody oraz kultury materialnej i niematerialnej. Był instruktorem krajoznawstwa Polski, przodownikiem turystyki pieszej, rowerowej i kajakowej, niestrudzonym animatorem i popularyzatorem różnych form turystyki. Zaangażował się mocno w działalność Ligi Przyjaciół Żołnierzy (LPŻ), Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego (PTTK), Związku Harcerstwa Polskiego (ZHP) i Ligi Ochrony Przyrody (LOP). Prowadził z młodzieżą zajęcia dydaktyczne z krajoznawstwa, turystyki i historii. We współpracy z oddziałem PTTK w Bolesławcu, kołem PTTK ZCh „Wizów”, kołem PTTK i Związkiem Młodzieży Socjalistycznej ZG „Konrad”, Referatem Sportu i Turystyki przy ZHP oraz Związkiem Młodzieży Wiejskiej w Bolesławcu organizował imprezy turystyczne w regionie: zloty, rajdy, wycieczki piesze i rowerowe oraz spływy kajakowe.

Urodził się 26 czerwca 1922 r. w Przeworsku. Turystyką i krajoznawstwem interesował się od najmłodszych lat. Pasję tę odkrył w sobie dzięki wycieczkom szkolnym prowadzonym przez nauczycielkę, panią Pietrzykowską. W 1934 r. rozpoczął edukację w szkole w Krakowie. W tym samym roku wstąpił do 22. Drużyny Harcerskiej, działającej przy szkole im. J. Śniadeckiego, oraz do klubu Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego przy szkole im. Władysława Jagiełły, rozpoczynając cykl pieszych i kajakowych wycieczek po okolicach Krakowa. W lipcu 1938 r. odbył pierwszą wyprawę do Puszczy Niepołomickiej, którą potraktował jako rozpoczęcie „dojrzałej” działalności turystyczno-krajoznawczej, kontynuowanej przez całe dalsze życie. Każdą wyprawę od tego momentu ewidencjonował i opisywał w osobisty archiwum, w miarę możliwości dokumentując jej przebieg osobiście wykonanymi fotografiami, rysunkami i mapkami. Tę praktykę kontynuował również w latach okupacji niemieckiej, pomimo że był wówczas zaangażowany także w działalność konspiracyjną.

Jako harcerz początkowo działał w Szarych Szeregach pod pseudonimem „Puchacz”, później wraz z drużyną wstąpił do plutonu „Janka” VIII Kompanii Zgrupowania AK „Żelbet”.
W 1945 r. został wcielony do 40. Pułku Piechoty II Armii Wojska Polskiego, który od 1946 r. stacjonował w Bolesławcu. W tym czasie podejmował pierwsze wycieczki piesze i narciarskie po regionie, poznając okoliczne miejscowości. Zdemobilizowany w 1950 r. ze względu na przeszłość konspiracyjną, zamieszkał w Bolesławcu i rozpoczął pracę w Zakładach Chemicznych „Wizów” w Łące. W tym samym roku odbył pierwszą wyprawę rowerową w okolice Lwówka Śląskiego, a w 1954 r. – pierwszą wycieczkę kajakową po rzece Bóbr.

W 1952 r. Leon Piątkowski wstąpił do PTTK i założył Zakładowe Koło PTTK przy ZCH „Wizów”. Z kołem tym zrealizował najdłuższą w swoim życiu wyprawę turystyczno-krajoznawczą – rowerowy rajd dookoła Polski. Początkowo zgłosiło się do niego 16 uczestników, którzy zaczęli żmudne przygotowania i treningi. Kierownictwo zakładu początkowo nie doceniało zapału sportowców, a kiedy było coraz bliżej do rozpoczęcia rajdu, zaczęło stwarzać problemy z urlopami. Pojawiły się także kłopoty ze skompletowaniem sprzętu i zebraniem funduszy na wyżywienie podczas wyprawy. W trakcie przygotowań do rajdu zorganizowano szereg mniejszych wyjazdów i wycieczek mających sprawdzić kondycję kandydatów i dokonać ewentualnej selekcji.

Ostatecznie w rajdzie wzięło udział 8 osób: Leon Piątkowski, Czesław Starostecki, Stanisław Bartkowiak, Władysław Gładkowski, Sylwester Sobczyk, Józef Dusza, Tadeusz Magierowski i Stanisław Jaworski. Grupa wyruszyła z Bolesławca 6 lipca 1952 r. z założeniem, że dziennie będzie pokonywać po 100 km. Wyprawa obfitowała w wiele przygód, często trzeba było naprawiać zepsute rowery albo szukać właściwej drogi. Mimo tego rajd przebiegł zgodnie z założonym planem czasowym, a jego uczestnikom udało się dotrzeć do Warszawy na centralne obchody Święta 22 Lipca. Do Bolesławca wrócili 3 sierpnia 1952 r. po przebyciu 2497 km. Rajd odbił się szerokim echem w środowisku turystycznym, był opisywany w „Gazecie Robotniczej”, „Głosie Pracy”, a także w magazynie „Turysta”.

Końcem lata 1955 r. Leon Piątkowski wraz z Janem Korbusem wzięli udział w największej imprezie wodniackiej w Europie – Ogólnopolskim Spływie Kajakowym Wodami Polski do Granicy Pokoju na Odrze. Była to przedsięwzięcie zorganizowane wspólnie przez PTTK, ZMP i LPŻ, w którym wzięło udział ponad 600 kajakarzy i żeglarzy. Uczestnicy spływu przybyli do Kostrzyna 15 szlakami kajakowymi i 7 żeglarskimi, które przebiegały przez najpiękniejsze zakątki Polski: Odrą, Wartą, Pilicą, Nidą, Narwią, Notecią, Jeziorami Mazurskimi, Kanałem Augustowskim, Jeziorem Gopło, Kanałem Bydgoskim i Jeziorem Zbąszyńskim. Dwuosobowa osada z Bolesławca pokonała 365-kilometrową trasę kajakiem „Marysia”, płynąc z Nowej Soli Odrą i Gniłą Obrą do Jeziora Zbąszyńskiego, a dalej Obrą i Wartą do Kostrzyna.

Wędrówki odbyte przez Leona Piątkowskiego po regionie bolesławieckim, indywidualnie lub grupowo, pieszo, na nartach, rowerem lub kajakiem trudno jest policzyć. Przez przeszło 35 lat zamieszkiwania w Bolesławcu odwiedził wszystkie miejscowości naszego powiatu, większość z nich wielokrotnie. Miał ulubione miejsca, gdzie bywał regularnie, a były to: Kliczków, Gościszów, Modła, Warta Bolesławiecka, Iwiny, Tomaszów Bolesławiecki, Nowogrodziec i zamek Grodziec, od którego rozpoczął turystykę regionalną w maju 1946 r. i gdzie kasztelanem w latach 1969-1975 był jego serdeczny przyjaciel, bolesławiecki artysta plastyk Mieczysław Żołądź. Dość szybko zaczął zapuszczać się coraz dalej, na tereny sąsiednich powiatów: złotoryjskiego, lwóweckiego, lubańskiego, zgorzeleckiego i na ziemię lubuską. Jego ulubionym miejscem wypadów stały się też Sudety. Wędrował po nich przez cały rok, piesze wyprawy przeplatając rowerowymi w miesiącach letnich, a narciarskimi w porze zimowej.

W latach 50. i 60. XX w. w okresie wakacji wybierał się ponadto na wędrówki w inne zakątki kraju, przemierzając Jurę Krakowsko-Częstochowską, Góry Świętokrzyskie, Tatry, Beskidy oraz Pojezierza Lubuskie, Wielkopolskie, Szczecińskie i Augustowskie. Przez całe życie odbył przeszło 600 wędrówek, trwających łącznie 1027 dni, w czasie których pokonał 22 191 km. Szczegółowe sprawozdania oraz dokumentacja zdjęciowa i rysunkowa, jakie sporządzał z każdej wyprawy, stanowią dzisiaj cenne źródło informacji dla miłośników historii i przyrody, szczególnie w odniesieniu do regionu bolesławieckiego. Wiele obiektów bowiem, które zostały przez niego uwiecznione, dziś znajduje się w stanie ruiny lub nie istnieje. Prowadzone przez niego archiwum wypraw obejmuje 24 tomy, zawierające ponad 3000 zdjęć, kilkaset rysunków i szkiców oraz wzorów małej grafiki.

Podczas swoich wypraw Leon Piątkowski badał oraz dokumentował przyrodę i zjawiska kulturowe regionu bolesławieckiego, a wyniki swoich prac i spostrzeżenia opracowywał w formie katalogów lub publikował w postaci artykułów krajoznawczych w „Życiu Gospodarczym”, „Przyrodzie Polskiej” i „Z otchłani wieków”. Jako jeden z pierwszych badaczy opisał skomplikowaną sytuację osadniczą powiatu bolesławieckiego. Dzięki niemu zachowały się opisy charakterystycznych zwyczajów, szczególnie związanych ze świętami, potraw i przedmiotów użytku codziennego przywiezionych przez osadników przybyłych z Kresów Wschodnich, ówczesnej Jugosławii i Francji. W 1972 r. na łamach „Informatora Krajoznawczego” opublikował artykuł „Etnografia powiatu bolesławieckiego”. Był współpracownikiem Dolnośląskiej Komisji Krajoznawczej, współpracował z Polskim Towarzystwem Archeologicznym i Regionalną Pracownią Krajoznawczą we Wrocławiu. Wykonał dokumentację Wałów Śląskich, udokumentował i opisał szereg grodzisk, dokonał inwentaryzacji krzyży pokutnych i parków wiejskich.

W 1978 r. zakończył prowadzone razem z Longinem Łukawskim oraz członkami TKK „Bobrzanin” prace nad katalogiem drzew pomnikowych w regionie, realizowane w ramach kampanii programowej PTTK „Polska naszych dni”. W ich trakcie udało się zlokalizować i udokumentować drzewa pomnikowe rosnące na terenie Bolesławca oraz w okolicznych miejscowościach. Poza wykazem powstały szkice wybranych obiektów, mapy ułatwiające ich lokalizację oraz oznakowanie poszczególnych drzew. Na początku lat 80. XX w. opracował także obszerny katalog głazów narzutowych, opisujący szczegółowo lokalizację oraz wymiary kamieni znajdujących się w Bolesławcu (56 okazów) i kilkunastu pobliskich miejscowościach (178 okazów). Interesował się także ciekawostkami geologicznymi. Badał jaskinie położone w okolicy Bolesławca i Dobrej, a także nieco dalej – m.in. w Płóczkach Dolnych. Obecnie wiele z nich jest niedostępnych, zasypanych, dlatego też wykonane wówczas fotografie i opisy stanowią istotne źródło wiedzy na ich temat.

Całej swoją działalność turystyczno-krajoznawczą prowadził społecznie. Za prowadzenie wycieczek, organizację imprez turystycznych, wykonywanie projektów znaczków, plakietek czy mapek nie pobierał wynagrodzenia. Za całokształt pracy zawodowej i społecznej otrzymał szereg odznaczeń państwowych i organizacyjnych, m. in.: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Brązowy Krzyż Zasługi, złotą odznakę “Zasłużony dla Dolnego Śląska” (dwukrotnie), odznakę “Zasłużony Działacz Turystyki”, medal “Za wybitne zasługi w krzewieniu idei krajoznawstwa” oraz odznakę “Zasłużony dla Ligi Ochrony Przyrody”.

L. Piątkowski zmarł 29 sierpnia 1983 r. Został pochowany na cmentarzu komunalnym w Bolesławcu w Alei Zasłużonych. Wyjątkowy nagrobek, odzwierciedlający jego pasje, wykonał Mieczysław Żołądź. Po śmierci Leona Piątkowskiego oddział PTTK w Bolesławcu nazwał jego imieniem żółty szlak turystyczny wiodący dookoła Bolesławca. Trasa ta, wyznaczona przez L. Piątkowskiego przy współpracy z Hufcem ZHP im. Szarych Szeregów w kwietniu 1969 r., ma długość 52 km. Przebiega południowo-wschodnią stroną Bolesławca, w okolicy cmentarza żołnierzy sowieckich przy ul. gen. Augusta Emila Fieldorfa „Nila”, przez ulicę Widok, obok kościoła pw. Matki Bożej Różańcowej, do Bolesławic i dalej przez: Krępnicę, Kraśnik Dolny, Kraśnik Górny, Tomaszów Bolesławiecki, Wartę Bolesławiecką, Wartowice, Stare Jaroszowice, Nowe Jaroszowice, Kraszowice, Ocice i Mierzwin. Południowy odcinek szlaku ma charakter podgórski, północny zaś – nizinny. Na trasie uwzględniono zabytki architektury oraz drzewa pomnikowe. Szlak jest dogodny do uprawiania zarówno turystyki pieszej, jak i rowerowej.

Obchody 100. rocznicy urodzin Leona Piątkowskiego są realizowane przez bolesławiecki Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji we współpracy z Muzeum Ceramiki w Bolesławcu w ramach projektu „Poznaj Ziemię Bolesławiecką. Euroregionalny rajd pieszy i rowerowy szlakami Leona Piątkowskiego”. Partnerami przedsięwzięcia są Gmina Miejska Bolesławiec oraz Tělovýchovná jednota Stadion Nový Bor, z.s. Działania zostały objęte honorowym patronatem przez Prezydenta Miasta Bolesławiec Piotra Romana. Projekt współfinansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Glacensis.

Uprzejmie informujemy,

że w dniach 30-31 marca i 1 kwietnia 2024 r.

wszystkie nasze placówki są nieczynne

Skip to content