logo projektu interreg cz_pl
Strona internetowa wykonana w ramach projektu nr CZ.11.4.120/0.0/0.0/15_006/0000086 pn „Bolesławiec-Vrchlabí – aktywna transgraniczna współpraca muzeów”, dofinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu INTERREG V-A Republika Czeska – Polska 2014-2020.

   kontakt | PL | CZ | EN

Sterowce nad Bolesławcem

Podróże powietrzne nie są dziś niczym niezwykłym, jednak idea odbywania lotów przez człowieka przeszła na przestrzeni wieków imponujący rozwój. Jednym z ważniejszych momentów w dziejach awiacji było wynalezienie i dopuszczenie do użytku komercyjnych sterowców Zeppelina, o czym mieli okazję przekonać się także dawni bolesławianie.

Opatentowane przez F. Zeppelina statki powietrzne miały sztywną konstrukcję z lekkiego aluminiowego szkieletu pokrytego impregnowaną tkaniną bawełnianą. Wewnątrz szkieletu znajdowały się zbiorniki napełniane wodorem, napęd natomiast stanowiły 4 śmigła i 2 silniki spalinowe Daimler. Od 1900 do 1918 r. w zakładach Zeppelina (od 1908 r. nazwa firmy Luftschiffbau Zeppelin GmbH) z siedzibą w Friedrichshafen zbudowano 113 sterowców. W Niemczech od 1909 r. rozwinął się cywilny transport lotniczy – w Düsseldorfie powstało towarzystwo transportu lotniczego Delag (Deutsche Luftschiffahrts Aktien Gesellschaft), które w latach 1910–1914 utrzymywało przy pomocy siedmiu sterowców pasażerskich regularne połączenia między Frankfurtem nad Menem, Baden(-Baden)-Oos, Düsseldorfem, Gothą, Lipskiem, Hamburgiem, Dreznem, Monachium i Berlinem-Johannisthal.

Po raz pierwszy nad miastem i powiatem bolesławieckim statki powietrzne produkowane w firmie Ferdinanda von Zeppelin przeleciały w roku 1913. Były to dwa sterowce, które brały udział w cesarskich manewrach (8–10 września) oraz sterowiec pasażerski LZ 17 „Sachsen” (7 listopada) należący do Delag.

Na zdjęciu i pocztówce z wydawnictwa Richarda Gebauera został uchwycony moment, gdy nad północną częścią Bolesławca przelatywał sterowiec „Sachsen”. Sterowiec ten odbył swój dziewiczy lot 3 maja 1913 r. – miał 140 m długości, 14,86 m średnicy oraz  rozwijał, dzięki trzem silnikom Maybacha o mocy 170 KM, prędkość do 77,4 km na godzinę. Pasażerami lotu uwiecznionego na pocztówce byli m.in. dwaj zwycięzcy konkursu o nagrodę dla abonenta ogłoszonego przez miejscową gazetę „Bunzlauer Stadtblatt”. Szczęśliwcy odbyli lot z Drezna do Legnicy. Przelotowi sterowca nad Bolesławcem przyglądała się spora liczba mieszkańców entuzjastycznie witających nadlatujący statek powietrzny, który ostatecznie szczęśliwie dotarł z pasażerami do Legnicy.

Kolejny przelot sterowca nad Bolesławcem miał miejsce 8 września 1930 r. Bohaterem tego wydarzenia okazał się niezwykle zaawansowany w stosunku do swoich poprzedników sterowiec LZ 127 „Graf Zeppelin”. Był to pierwszy sterowiec z nowym gazowym systemem napędowym (dotychczas silniki napędzane były benzyną). Jego długość wynosiła 236 m, a średnica 30,5 m. Napęd kolosa stanowiło 5 silników Maybach o mocy 530 KM, które pozwalały mu rozwinąć prędkość maksymalną dochodzą do 128 km/h. Na pokładzie „Graff Zeppelin” mogło przebywać 20 pasażerów i 40 członków załogi. W 1929 r. sterowiec odbył nawet podróż dookoła świata: 1 sierpnia sterowiec wyruszył z Friedrichshafen do Lakehurst w Stanach Zjednoczonych, gdzie znalazł się 4 sierpnia. Tam 7 sierpnia odbył się oficjalny start. Podróż trwała 22 dni i zakończyła się pełnym sukcesem. Do Friedrichshafen sterowiec powrócił 4 września. Rok później wykonał lot z Friedrichshafen do Wrocławia, który mogli obserwować także bolesławianie.

Według meldunków z Wrocławia z dn. 8 września 1930 r.  spodziewano się przylotu sterowca o godz. 15.30, dlatego w Bolesławcu oczekiwano go o 14.30. „Graf Zeppelin”, chcąc uniknąć nadchodzącej burzy, przyśpieszył i o 13.00 przeleciał nad Bautzen. Sądzono zatem, że w Bolesławcu pojawi się ok. godz. 14.00. Czasu jednak prawidłowo nie oszacowano i  sterowiec pojawił się szybciej, niż się go spodziewano. W miejscowej gazecie „Bunzlauer Stadtblatt” pojawiła się relacja z tego wydarzenia zatytułowana  Der „Zepp” war da!!:

„Nagle, o godz. 13.45 z kierunku Bolesławic (Tillendorf) słychać było niski szum potężnych silników. (…) Sterowiec leci dość wysoko. Równomiernie i spokojnie, jakby tocząc się po szynach, płynie srebrno-szary olbrzymi statek, wyraźnie zarysowany na tle horyzontu, leci według kursu. Nie zwraca się uwagi na padający deszcz i całkowicie poświęca się widokowi (…). Na grubym kadłubie można wyraźnie odczytać nazwę »Graf Zeppelin«. Lot nad Bolesławcem trwał zaledwie kilka minut. Powietrzny gigant stawał się coraz mniejszy, a wkrótce zniknął po skręcie w kierunku Złotoryi (Goldberg). Wielka, podniosła chwila dobiegła końca. Nadzieja, że w drodze powrotnej »Zepp« ponownie przeleci nad naszym miastem, niestety nie spełniła się.” Około godziny 15.00 doleciał do Wrocławia. O 15.18 nastąpiło pierwsze krążenie nad lotniskiem, a o 15.45 sterowiec wylądował. Bolesławianie cieszyli się, że w ogóle sterowiec przeleciał nad miastem mimo deszczu i grzmotów burzy. Lecz byli rozczarowani, ponieważ większość zobaczyła go, jak już się oddalał.

 

Godziny otwarcia
w dni świąteczne
w maju 2024 r.

1 maja (środa)
Święto Pracy

Muzeum Ceramiki

11.00-17.00

Centrum Dawnych Technik Garncarskich

nieczynne

Punkt Informacji Turystycznej

10.00-16.00

3 maja (piątek)
Święto Konstytucji 3 maja

Muzeum Ceramiki

11.00-17.00

Centrum Dawnych Technik Garncarskich

nieczynne

Punkt Informacji Turystycznej

10.00-16.00

19 maja (niedziela)
Zielone Świątki

Muzeum Ceramiki

nieczynne

Centrum Dawnych Technik Garncarskich

nieczynne

Punkt Informacji Turystycznej

nieczynne

30 maja (czwartek)
Boże Ciało

Muzeum Ceramiki

nieczynne

Centrum Dawnych Technik Garncarskich

nieczynne

Punkt Informacji Turystycznej

nieczynne

Skip to content