Bolesławieckie środowisko fotograficzne
Czeska szkoła
Janusz Moniatowicz urodził się w 1958 r. w Nowej Wsi koło Zebrzydowej. Jest fotografikiem z wykształcenia, zawodu i zamiłowania. Debiutował w 1976 r. autorską wystawą w Galerii Fotografii Bolesławieckiego Ośrodka Kultury. W 1986 r. ukończył Wydział Fotografii Artystycznej prestiżowej Akademii Filmowej w Pradze (FAMU), jest także absolwentem Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi. Od 1989 r. mieszka w Jeleniej Górze, gdzie od 1991 r. pracuje jako niezależny fotograf oraz wydawca publikacji, głównie o charakterze albumowym, które ukazały się m.in. w języku polskim, czeskim, angielskim i niemieckim.
Doświadczenie zawodowe zdobywał m.in. w Polsce, Czechach, Wielkiej Brytanii i Słowacji. Był uczniem najlepszych fotografów czeskich, m.in. prof. Jána Šmoka, Miroslava Vojtěchovskiego, Jaroslava Krejčego, Pavla Štechy i Vladimira Birgusa. W Londynie współpracował z agencją „Landscape Only” Charliego Waite’a. Od lat utrzymuje bliskie kontakty z artystami tzw. „Słowackiej Fali”. Jedna z jego pierwszych wystaw zagranicznych „W zapomnianej ciszy szklanych labiryntów Josefa Sudka” prezentowana w Centre Pompidou w Paryżu (1988 r.) jest do dziś pokazywana w galeriach i muzeach w Polsce i za granicą. W 2016 r. otrzymał za nią w Jeleniej Górze prestiżową nagrodę – „Srebrny Kluczyk”. Od października 2017 do stycznia 2018 r. gościła ona w Muzeum Regionalnym w Kolinie, rodzinnym mieście Josefa Sudka, w ramach projektu „Imaginary meetings of photographers 2017. Josef Sudek and Janusz Moniatowicz – Magic and memory of the place”.
Działalność artystyczna
Janusz Moniatowicz jest autorem kilkudziesięciu wystaw indywidualnych i uczestnikiem wielu wystaw zbiorowych prezentowanych w różnych krajach, m.in. w Czechach, Słowacji, Francji, Niemczech, Danii, Finlandii i Polsce. Uczestniczył także licznych w plenerach, przeglądach i konkursach fotografii artystycznej o zasięgu ogólnopolskim i międzynarodowym, zdobywając nagrody i wyróżnienia, m.in. podczas Salonu Fotografii Artystycznej w Barreiro w Portugalii. Jednym ze znaczących wydarzeń w jego karierze był międzynarodowy projekt „Pielgrzymi”, zrealizowany w słowackiej Lewoczy wspólnie z wybitną brytyjską fotografką Marketą Luskačovą i słowackim artystą Peterem Župníkiem.
Janusz Moniatowicz zajmuje się artystyczną fotografią wielkoformatową, technikami szlachetnymi (m.in. przy użyciu gumy wielobarwnej i techniki kolodionowej) oraz historią fotografii. Chętnie posługuje się klasyczną techniką czarno-białą przy wykorzystaniu dziewiętnastowiecznych aparatów. Ważne miejsce w jego twórczości zajmuje pejzaż górski, szczególnie widoki Karkonoszy. Od wielu lat fotografuje zabytki architektury polskiej; stworzył serie zdjęć takich obiektów jak pałac Radziwiłłów w Nieborowie, Święta Góra Grabarka i kościół Wang w Karpaczu. Ponadto wykonuje portrety i martwe natury, zajmuje się fotografią lotniczą oraz dokumentowaniem dzieł sztuki, w tym obiektów ze szkła i ceramiki. Jego prace o charakterze dokumentacyjnym oraz artystycznym zdobyły uznanie najbardziej wymagających instytucji muzealnych i agencji fotograficznych w Polsce i za granicą.
Fotografie artysty w swoich zbiorach posiadają: Victoria & Albert Museum w Londynie (Wielka Brytania), UMPRUM Muzeum w Pradze (Czechy), Institut umění – Divadelní ústav w Pradze (Czechy), Slovenské národné múzeum – Spišské múzeum w Lewoczy (Słowacja), Galeria Umelcov Spiša (Słowacja), Muzeum Narodowe w Warszawie – Oddział w Nieborowie, Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze, Muzeum Ceramiki w Bolesławcu, BWA w Jeleniej Górze, Muzeum w Łowiczu oraz prywatni kolekcjonerzy.
Ponadto fotografie autorstwa Janusza Moniatowicza były publikowane w wielu prestiżowych wydawnictwach, takich jak Wielka Encyklopedia Polski (Kraków 2004-2005), Polska – skarby wieków (Kraków 2001), Polska sztuka sakralna (Kraków 2006) i Encyklopedia sztuki polskiej (Kraków 2001). W 2011 r. Janusz Moniatowicz został zaproszony do udziału w projekcie „SUDEK + 111” autorstwa Georga Ksandra i Gabrieli Gernat Ksandr – czeskich fotografów tworzących w Czechach i Niemczech, którzy zaprezentowali w jego ramach portrety Josefa Sudka i 111 artystów fotografików.
Animator ruchu fotograficznego
Janusz Moniatowicz wywarł ogromny wpływ na rozwój ruchu fotograficznego w Bolesławcu i Jeleniej Górze. Był związany z wieloma klubami fotograficznymi działającymi w tych miastach, w tym Sekcją Fotograficzną Spółdzielni Mieszkaniowej „Bolesławianka” (przekształconą później w Klub Fotograficzno-Filmowy „Zapis”), pracownią fotograficzną Domu Kultury Zakładów Górniczych „Konrad”, Fabrycznym Klubem Fotograficznym „Polfa” oraz Klubem Fotograficznym Zakładowego Domu Kultury „Chemik” – początkowo jako uczestnik zajęć, potem jako instruktor fotografii. Od 1978 r. prowadził autorskie zajęcia w Bolesławieckim Ośrodku Kultury. Był współzałożycielem (1981 r.) i aktywnym członkiem Bolesławieckiego Towarzystwa Fotograficznego oraz członkiem Jeleniogórskiego Towarzystwa Fotograficznego.
Uczestniczył w działaniach i pracach jeleniogórskich grup twórczych: „RAJ” i „ZADRA-81”. Nadal aktywnie działa na rzecz podnoszenia kwalifikacji artystów fotografików. Jako członek Związku Polskich Artystów Fotografików (od 1989 r.), a w latach 2007–2012 kierownik Oddziału Karkonoskiego Okręgu Dolnośląskiego ZPAF w Jeleniej Górze, organizował wiele wspólnych działań o charakterze wystawienniczym, plenerowym i warsztatowym. Inicjował również liczne wydarzenia na terenie pogranicza polsko-czesko-słowackiego. Był współpomysłodawcą jednego z największych projektów w dziejach lokalnej fotografii, mającego na celu wymianę doświadczeń między fotografikami pogranicza. W jego ramach polscy i czescy artyści wykonali szereg zdjęć Karkonoszy, opublikowanych następnie w 1999 r. w formie monumentalnego, czterojęzycznego albumu „Karkonosze”.
Janusz Moniatowicz jest często zapraszany do prowadzenia wykładów dla profesjonalistów oraz jako konsultant projektów dotyczących historii fotografii i technik fotograficznych. W 2016 r., dla uczczenia 35-lecia Karkonoskiego Oddziału Związku Polskich Artystów Fotografików, zorganizował wystawę pt. „Antenaci Karkonoskiego Oddziału ZPAF”. Jest pomysłodawcą i współorganizatorem międzynarodowego spotkania fotografów górskich w Malej Upie w czeskich Karkonoszach. W 2020 r. w ramach programu stypendialnego Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego “Kultura w sieci” zrealizował pod egidą Okręgu Dolnośląskiego ZPAF projekt „W magicznej ciszy martwej natury”. W jego ramach wykonał w klasyczny, XIX-wieczny sposób (wykorzystując proces czarno-biały, negatywowo-pozytywowy), zestaw martwych natur. Fotografie obrazują klimat pracowni artysty, dialog przedmiotów usytuowanych we własnym świecie.
Działalność wydawnicza
Od 30 lat Janusz Moniatowicz zajmuje się także działalnością wydawniczą. Na szczególne uznanie zasługują jego publikacje o charakterze albumowym, prezentujące nieodmiennie bardzo wysoki poziom artystycznym oraz najwyższe standardy w zakresie edycji i projektowania. Wydał m.in. serię publikacji poświęconych pałacowi Radziwiłłów w Nieborowie i parkowi w Arkadii. Album Opowieść o Nieborowie / The story of Nieborów był nominowany do nagrody „Złoty Ekslibris”. Ponadto w jego dorobku wydawniczym znajdują się przewodniki po Bolesławcu, Jeleniej Górze, Szczawnie Zdroju, Świerzawie i albumy poświęcone zabytkom Dolnego Śląska, w tym świątyni Wang, klasztorom w Henrykowie, Legnickim Polu i Krzeszowie oraz zamkowi Książ, a także Karkonoszom.
W latach 2008–2014 na zlecenie Muzeum Ceramiki w Bolesławcu wydał polsko-niemiecką serię opracowań dotyczących ceramiki bolesławieckiej. Pierwszy tom pt. Bolesławiecka ceramika z wytwórni Reinholda / Bunzlauer Keramik aus der Hause Reinhold otrzymał I nagrodę w kategorii publikacje w Konkursie na Wydarzenie Muzealne Roku – Sybilla 2008. Janusz Moniatowicz jest także autorem ponad 2000 pocztówek, m.in. ujętych w projekcie „Rzeczpospolita Polska na pocztówkach – województwo dolnośląskie”.
Artysta znany i uznany
Opisy twórczości artystycznej Janusza Moniatowicza oraz wybór jego fotografii zostały zamieszczone m.in. w następujących publikacjach: Fotografowie 1946–2006. Słownik biograficzny fotografów polskich – członków ZPAF (Warszawa 2006), Almanach fotografii Okręgu Dolnośląskiego Związku Polskich Artystów Fotografików 1998–2013 (Wrocław 2014), Bolesławiec. Ruch fotograficzny 1945–2011 (Bolesławiec 2011) oraz Fotografové Krkonoš. Od počatků fotografie po současnost (Vrchlabi 2016), a także w licznych katalogach wystaw.
Artykuły o jego pracy twórczej ukazały się m.in. w kwartalniku „Fotografia” (1989), periodyku „Karkonosze” (2004), dwumiesięczniku „Silesia Nova” (2004, Niemcy), tygodniku „Nowiny Jeleniogórskie” (kilkakrotnie) oraz „Roczniku Bolesławieckim” (2014 i 2015). Początki jego drogi artystycznej były tematem audycji radiowej „Jestem, będę” autorstwa redaktora Tadeusza Kowalczyka w Polskim Radiu Wrocław (1976).
W uznaniu dla swojego dorobku artystycznego Janusz Moniatowicz otrzymał odznakę Zasłużony Działacz Kultury (1983.), medal Zasłużony dla Kultury Polskiej (2012) oraz brązowy medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2016). Ponadto posiada złoty i srebrny medal Federacji Amatorskich Stowarzyszeń Fotograficznych w Polsce oraz srebrną Odznakę Fotografa Krajoznawcy.
1976 Wystawa fotografii Janusza Moniatowicza, Salon Fotografii BOK, Bolesławiec
1977 Wystawa fotografii Janusza Moniatowicza, Galeria Fotografii E-12, Warszawa
1978 „One”, wystawa z Jolantą Józefiak, Salon Fotografii BOK, Bolesławiec
1979 Wystawa fotografii Janusza Moniatowicza, Salon Fotografii BOK, Bolesławiec
Wystawa fotografii Janusza Moniatowicza, Galeria Fotografii JTF, Jelenia Góra
1982 „En face” – wystawa fotografii Janusza Moniatowicza, Muzeum Ceramiki, Bolesławiec
1985 „Magiczne chwile codzienności” – wystawa fotografii Janusza Moniatowicza, Salon Fotografii BOK, Bolesławiec
1986 „Janusz Moniatowicz – Wystawa fotografii” – Palác Lažanských, FAMU, Praga
„Jarocin ‘86 – fotoreportaż Janusza Moniatowicza”, Galeria Fotografii „Baszta”, Bolesławiec
„Wizerunki wyobraźni”, KF „Zapis”, Bolesławiec
1988 „W zapomnianej ciszy szklanych labiryntów Josefa Sudka”, Centre Pompidou, Paryż
1989 „W ciszy szklanych labiryntów. Impresje fotograficzne z atelier Josefa Sudka”, Galeria Fotografii „Baszta”, Bolesławiec
1994 „Kontakty”, Galeria Pusta, Jaworzno
2001 „Zimowe pejzaże w fotografiach Janusza Moniatowicza”, Muzeum Narodowe, Wrocław
2005 „Goście Nieborowa w fotografii Janusza Moniatowicza”, Muzeum w Nieborowie i Arkadii, Nieborów
2009 „Impresje nieborowskie”, Galeria „Format” Miejska Biblioteka Publiczna, Bolesławiec
2010 „Grabarka w obiektywie Janusza Moniatowicza”, Galeria ZPAF „Za Szafą”, Wrocław
„Grabarka”, Muzeum Miejskie Dom Gerharta Hauptmanna w Jeleniej Górze – Jagniątkowie
2011 „Impresje nieborowskie”, Galeria „Za Szafą”, Wrocław
2013 „Nieborów i Arkadia”, Galeria Muzeum „Alte Wasserkunst”, Bautzen
„Impresje fotograficzne”, Muzeum Ceramiki w Bolesławcu
„Grabarka w obiektywie Janusza Moniatowicza i Karela Hníka”, Galeria „Za Miedzą”, Lubomierz
2015 „Nieborowskie spotkania”, wystawa połączona z wykładem jubileuszowym z cyklu „Nieborów. Dzieje nienapisane”, Muzeum Narodowe w Warszawie – Muzeum w Nieborowie i Arkadii, Nieborów
„W ciszy pracowni Josefa Sudka”, Galeria „Korytarz”, Jelenia Góra
2016 „W ciszy pracowni Josefa Sudka”, Galeria „Tłustym Drukiem”, Łódź
„W ciszy pracowni Josefa Sudka”, Muzeum Dawnego Kupiectwa, Świdnica
„V tichu ateliéru Josefa Sudka – Janusz Moniatowicz”, Galerie Celnice, Malá Úpa
Autorska prezentacja fotografii w ramach otwartego seminarium „Góry jako inspiracja twórcza”, towarzyszącemu XIX Biennale Fotografii Górskiej, Książnica Karkonoska, Jelenia Góra
2017 „Janusz Moniatowicz. Kilkadziesiąt fotografii”, Muzeum Ceramiki w Bolesławcu, Muzeum Przyrodnicze w Jeleniej Górze, Muzeum Miejskie Dom Gerharta Hauptmanna w Jeleniej Górze – Jagniątkowie, Muzeum Łużyckie w Zgorzelcu
2018 „Janusz Moniatowicz – Fotografie”, Muzeum Karkonoskiego Parku Narodowego we Vrchlabí
2020 „W magicznej ciszy atelier Josefa Sudka”, Galeria „Klatka” Lwówecki Ośrodek Kultury, Lwówek Śląski
1974 Wystawa fotograficzna Środowiskowego Klubu Fotograficznego FOTOBOL, Bolesławiec
1976 II Wystawa Fotografii Artystycznej „My dolnoślązacy”, Dzierżoniów
Ogólnopolska Wystawa Młodzieży Szkół Średnich, Warszawa (nagroda)
1977 IV Ogólnopolski Przegląd Amatorskiej Twórczości Fotograficznej, Lublin (II nagroda zbiorowa dla Sekcji Fotograficznej SM „Bolesławianka” oraz nagroda indywidualna)
Międzynarodowa Wystawa „Małe Formaty ’77”, Warszawa (nagroda)
1978 Ogólnopolski Przegląd Klubów Fotograficznych Spółdzielczości Mieszkaniowej, Wrocław
Poplenerowa Wystawa Fotografii Aktu, Warszawa
Ogólnopolski Plener Fotograficzny „Świerzawa ‘78”, Świerzawa
1979 „Akt i portret”, wystawa Grupy Twórczej „Raj”, Lwówek Śląski, Zgorzelec
II Przegląd Fotografii Amatorskiej Środowiska Bolesławieckiego, Salon Fotografii BOK, Bolesławiec
„Dziecko – jego radości i smutki” – wystawa pokonkursowa, Salon Fotografii BOK, Bolesławiec (III miejsce)
III Wojewódzki Przegląd Fotografii, Jelenia Góra (kategoria: portret – wyróżnienie, kategoria: akt – II nagroda, kategoria: reportaż – wyróżnienie)
„Kobieta”, Zielona Góra (I nagroda
„Piękno Ziemi Bolesławieckiej”, Klub „Relaks”, Bolesławiec
II Ogólnopolski Konkurs Fotograficzny „Raport o życiu codziennym”, Gorzów Wielkopolski
Wystawa Międzynarodowej Federacji Sztuki Fotograficznej FIAP-FOTO-FORUM MŁODYCH, Finlandia
1980 „Bolesławiec wczoraj i dziś”, Salon Fotografii BOK, Bolesławiec
1980/1981 IV Wojewódzki Przegląd Fotografii Amatorskiej, Salon Fotografii „Na Antresoli”, Jelenia Góra
1981 VII Ogólnopolski Przegląd Spółdzielczości Mieszkaniowej „Wałbrzych ‘81” (Grand Prix i II nagroda)
1983 VIII Ogólnopolski Przegląd Twórczości Fotograficznej Spółdzielczości Mieszkaniowej pn. „Architektura-Człowiek-Środowisko”, Salon Fotografii BOK, Bolesławiec
1984 Międzynarodowy Salon Fotografii Artystycznej, Barreiro (Portugalia) (nagroda honorowa
„FAMU-Praha” – wystawa fotografii studentów II roku Wydziału Fotografii Artystycznej Praskiej Akademii Filmowej (FAMU), Salon Fotografii BOK, Bolesławiec
Międzynarodowa Wystawa Fotografii Artystycznej „Małe Formaty ‘84”, Warszawa (srebrny medal)
I Doroczna Wystawa Fotografii KF „Zapis”, Bolesławiec
1985 Ogólnopolski Przegląd Fotografii Amatorskiej Spółdzielczości Mieszkaniowej, Sosnowiec
1986 II Doroczna Wystawa Fotografii KF „Zapis”, Bolesławiec
1988 „Kontakt”, wystawa fotografii, Košice (Czechosłowacja)
1989 „5 Fotografów z Jeleniej Góry: Janina Hobgarska, Piotr Komorowski, Krzysztof Kuczyński, Janusz Moniatowicz, Wojciech Zawadzki”, BOK Bolesławiec
„2×40 – wystawa polsko-czechosłowacka”, Galeria Fotografii Nieprofesjonalnej, Wałbrzych
1991 Doroczna Wystawa Bolesławieckiego Tow. Fotograficznego, Bolesławiec
2003 „Mistrzowie Polskiego Pejzażu”, wystawa Związku Polskich Artystów Fotografików Okręg Świętokrzyski, Galeria Ciasna, Jastrzębie
2004 I Ogólnopolski Salon „Martwa natura w fotografii”, Miejska Galeria Sztuki, Częstochowa (nagroda)
„Obrazki stąd”, Galeria „Za Miedzą”, Lubomierz
2007 „Karkonosze”, wystawa Oddziału Karkonoskiego ZPAF z okazji 60-lecia Związku, Muzeum Miejskie, Dom Gerharta Hauptmanna w Jeleniej Górze – Jagniątkowie
2008 „Niezwykłe Karkonosze”, wystawa Jeleniogórskiego Oddziału ZPAF, BWA Jelenia Góra
2009 „50 lat Karkonoskiego Parku Narodowego”, BWA Jelenia Góra
2010 „Krkonošský fotografický workshop 2009”, Minigalerie Centrum Foto Škoda, Praga
2011 „Bolesławiecki ruch fotograficzny po 1945 roku”, wystawa z okazji jubileuszu 30-lecia Bolesławieckiego Towarzystwa Fotograficznego i 40-lecia zorganizowanego ruchu fotograficznego w Bolesławcu, Muzeum Ceramiki w Bolesławcu
„Karkonosze”, wystawa Jeleniogórskiego Oddziału ZPAF, Galeria BWA, Zamek Książ, Wałbrzych
2011–12 „Wobec Miejsca i Czasu… Tożsamość subiektywna”, II edycja ogólnopolskiego pleneru Okręgu Dolnośląskiego ZPAF, Galeria ZPAF, Katowice, Zamek Książ, Galeria Fotografii Miejskiego Centrum Kultury w Ostrowcu Świętokrzyskim, Brzeskie Centrum Kultury, Brzeg, Muzeum Miejskie Arsenał, Wrocław, Galeria ZPAF, Katowice, Biuro Wystaw Artystycznych w Kielcach
2012 „Kształt teraźniejszości”, 65 lat ZPAF 1947–2012, wystawa Okręgu Dolnośląskiego ZPAF, Muzeum Współczesne, Wrocław
Terra Gothica / Gotická Cesta, Galéria umelcov Spiša v Spišskej Novej Vsi
2013 „Nasz park” (Karkonoski Park Narodowy), Centrum Integracji i Tradycji Miasta Kowary
„Krystyna Gay-Kutschenreiter – Ogród, Janusz Moniatowicz – Impresje fotograficzne”, Muzeum Przyrodnicze, Jelenia Góra
2014 „Impresje”, wystawa Karkonoskiego Oddziału Związku Polskich Artystów Fotografików w Jeleniej Górze, Muzeum Miejskie, Dom Gerharta Hauptmanna w Jeleniej Górze-Jagniątkowie
„Karkonosze. Fotografia Hand Made”, BWA Jelenia Góra, Galeria „N” Katedry Designu Wydziału Tekstyliów Uniwersytetu Technicznego TUL w Libercu, Jablonec nad Nisou
2015 „Paradoksy natury rzeczy” wystawa Karkonoskiego Oddziału Okręgu Dolnośląskiego ZPAF, Galeria „Korytarz”, Jeleniogórskie Centrum Kultury, Jelenia Góra
„Metafory realności 2014”, wystawa Okręgu Dolnośląskiego ZPAF, Dolnośląskie Centrum Fotografii Domek Romański, Wrocław, Muzeum Przyrodnicze w Jeleniej Górze, Miejska Biblioteka Publiczna w Świdnicy
2016 „Dualizm Fotografii”, wystawa Dolnośląskiego Oddziału ZPAF, Dolnośląskie Centrum Fotografii Domek Romański, Wrocław, Muzeum Regionalne w Ostrzeszowie
„Antenaci Karkonoskiego Oddziału ZPAF”, (wystawa z okazji jubileuszu 35. lat istnienia Karkonoskiego Oddziału ZPAF), Galeria Małych Form, Książnica Karkonoska, Jelenia Góra
„Cztery kominy” – wystawa fotografii, (wystawa z okazji jubileuszu 35. lat istnienia Karkonoskiego Oddziału ZPAF), BWA Jelenia Góra
2019 „Kontakty c.d.”, Galeria BWA Jelenia Góra
„Nejen Krkonoše”, Muzeum Karkonoskiego Parku Narodowego we Vrchlabí
Publikacja wydane przez Moniatowicz Foto Studio (wybór)
Jelenia Góra, fot. Janusz Moniatowicz, 1993
B. i J. Moniatowiczowie, Jelenia Góra i okolice, 1994
W.J. Brylla, Kościoły i kaplice Diecezji Wrocławskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego, fot. Janusz Moniatowicz, 1996
W.J. Brylla, Kirchen und Kapellen der Evangelisch-Augsburgischen Kirche in der Diözese Breslau, fot. Janusz Moniatowicz, 1996
A. Olczak, Bolesławiec. Przewodnik historyczny, fot. Janusz Moniatowicz, 1998
A. Olczak, Bolesławiec – Bunzlau. Historischer Stadtführer, fot. Janusz Moniatowicz, 1998
D. Kudera, Krzeszów / Křešov / Grüssau, fot. Janusz Moniatowicz, 1998
M. Kubátová, Karkonosze / Krkonoše / das Riesengebirge / the Giant Mountains, fot. Janusz Moniatowicz (wyd. wspólne z BUK Přichovice i Gentiana Jilemnice), 1999
R.M. Łuczyński, Książ, fot. Janusz Moniatowicz, 2000
A. Paczos, Krzeszów, fot. Janusz Moniatowicz, 2000
Jelenia Góra na dawnej pocztówce: katalog wystawy / Hirschberg auf alten Ansichtskarten: Ausstellungskatalog, red. R. Rzeszowski, fot. Janusz Moniatowicz, 2000
A. Bober, T. Wolanin, Muzeum Ceramiki w Bolesławcu. Przewodnik, fot. Janusz Moniatowicz, 2001
W. Piwkowski, The Radziwiłł Palace in Nieborów, the Arcadia Gardens, fot. Janusz Moniatowicz, 2001
A. Paczos, Henryków. Przewodnik, fot. Janusz Moniatowicz, 2001
W. Piwkowski, Opowieść o Nieborowie / The story of Nieborów, fot. Janusz Moniatowicz, 2002
K. Hnik, Z. Flousková, Krkonoše / Das Riesengebirge / The Krkonose Mountains, fot. Janusz Moniatowicz, 2002
W. Piwkowski, Pałac Radziwiłłów w Nieborowie i Arkadia – mini przewodnik, fot. Janusz Moniatowicz, 2003
K. Żak, Porcelana z dawnych wytwórni w Parowej, kat. wyst. Muzeum Ceramiki w Bolesławcu, fot. Janusz Moniatowicz, 2003
A. Bober, Bolesławiec na dawnych pocztówkach / Bolesławiec auf alten Ansichtskarten”, 2003
A. Bober, Bolesławiec na dawnych pocztówkach / Bolesławiec on old postcards, 2003
A. Bober i in., Bolesławiec-Vrchlabí. Śladami bolesławieckiej kamionki / Po stopách boleslavecké kameníny, fot. m.in. Janusz Moniatowicz, 2003
R.M. Łuczyński, Zamek Książ – Wałbrzych, fot. Janusz Moniatowicz, 2004
W. Piwkowski, Pałac Radziwiłłów w Nieborowie. Ogród w Arkadii, fot. Janusz Moniatowicz, 2004
K. Żak, Bolesławiec. Miasto Ceramiki / Bunzlau. Stadt des guten Tons, fot. m.in. Janusz Moniatowicz, 2004
A. Bober-Tubaj i in., Średniowieczna warownia rycerza-rabusia Czarnego Krzysztofa w świetle badań archeologicznych i historycznych / Die mittelalterliche Festung des Raubritters Schwarzer Christof im Lichte der bisherigen archäologischen Untersuchungen und der historischen Quellen, fot. Janusz Moniatowicz, 2005
Świerzawa i okolice: turystyka i rekreacja / Schönau (Świerzawa) und Umgebung – Touristik und Erholung / Świerzawa and the environs – tourism and recreation, fot. Janusz Moniatowicz, 2005
T. Weger, Karkonosze / The Karkonosze Mountains, fot. m.in. Janusz Moniatowicz, 2006
A. Bober-Tubaj, Bolesławiec na dawnych pocztówkach, cz. 2/ Bolesławiec auf alten Ansichtskarten, T. 2,2006
A, Bober-Tubaj, Bolesławiec na dawnych pocztówkach, cz. 2 / Bolesławiec on old postcards, v. 2, 2006
A. Bober-Tubaj, A. Żurek, Wojewódzki Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych, fot. Janusz Moniatowicz, 2006
Imago Mundi. Janina Karczewska-Konieczna, Stanisław Konieczny”, kat. wyst. Muzeum Ceramiki w Bolesławcu, fot. Janusz Moniatowicz, 2007
Kraina wygasłych wulkanów: Góry i Pogórze Kaczawskie / Im Land der erloschenen Vulkane: das Bober-Katzbach-Gebirge und seine Vorberge / The land of extinct volcanoes: the Kaczawskie Mountains and foothills, fot. E. Rozpędowska, 2007
J. Bukowski i in. 60 lat Kopalni Turów 1947–2007, fot. Janusz Moniatowicz, 2007
Świerzawa. Atrakcje turystyczne, fot. Janusz Moniatowicz, 2007
Lubiechowa dziś / Lubiechowa Heute / Lubiechowa dnes, fot. Janusz Moniatowicz, 2007
P. Norko, Przyroda Rzeszówka / Příroda v okolí Rzeszówku / Die natürliche Umwelt von Reichwaldau/Rzeszówek, fot. Janusz Moniatowicz, 2007
Sędziszowa. Przewodnik historyczny, fot. Janusz Moniatowicz, 2007
P. Banaś i in., Bolesławiecka ceramika z wytwórni Reinholda / Bunzlauer Keramik aus der Hause Reinhold, noty katalogowe: J. Sozańska, J. Makota, T. Orawiec, B. Glinkowska, A. Puk, fot. m.in. Janusz Moniatowicz, 2008 (publikacja wydana na zlecenie Muzeum Ceramiki w Bolesławcu otrzymała I nagrodę w Konkursie na Wydarzenie Muzealne Roku – Sybilla 2008 w kategorii publikacje)
T. Olszewski, Karkonosze – kraina wichrów i mgieł, fot. Tomasz Olszewski i Janusz Moniatowicz, 2009
A. Bober-Tubaj i in., Artyści Ziemi Bolesławieckiej, kat. wyst. Muzeum Ceramiki w Bolesławcu, fot. Janusz Moniatowicz, 2009
Henryk Piotrowski, Anna Stawiarska, Andrzej Lubicz Piotrowski. Portret Potrójny, kat. wyst. Muzeum Ceramiki w Bolesławcu, fot. Janusz Moniatowicz, 2009
Bolesławiec-Vrchlabí. Śladami wspólnej historii / Bolesławiec-Vrchlabí. Po stopach společné historie / Bolesławiec-Vrchlabí. Auf den Spuren der gemeinsamen Geschichte”, fot. m.in. Janusz Moniatowicz, 2009
Via Fabrilis – szlak tradycji rzemieślniczych”, fot. m.in. Janusz Moniatowicz, 2009
Via fabrilis – cesta řemeslných tradic”, fot. m.in. Janusz Moniatowicz, 2009
Via Fabrilis – Der Weg der Handwerkstraditionen, fot. m.in. Janusz Moniatowicz, 2009
W. Piwkowski, Opowieść o Nieborowie / The story of Nieborów, fot. Janusz Moniatowicz, 2009
A. Bober-Tubaj, Bolesławiecki Rynek i Promenada – rewitalizacja Starego Miasta”, fot. Janusz Moniatowicz, 2010
A. Bober-Tubaj, Vademecum ceramiki bolesławieckiej / A Handbook of Boleslawiec Ceramics, fot. Janusz Moniatowicz, 2010
A. Bober-Tubaj, Vademecum ceramiki bolesławieckiej / Vademecum der Bunzlauer Keramik”, fot. Janusz Moniatowicz, 2010
Krystyna Gay-Kutschenreiter, kat. wyst. Muzeum Ceramiki w Bolesławcu, wstępy: A. Sarnowicz, Z. Makarewicz, B. Rejwerska, fot. Janusz Moniatowicz, 2010
A. Bober-Tubaj i in., Bolesławiec – Česká Lípa. Paszport, fot. Janusz Moniatowicz, 2010
A. Bober-Tubaj i in., Bolesławiec – Česká Lípa. Pass, fot. Janusz Moniatowicz, 2010
A. Bober-Tubaj i in., Bolesławiec – Česká Lípa. Passport, fot. Janusz Moniatowicz, 2010
A. Bober-Tubaj i in., Bolesławiec – Česká Lípa. Le passeport, fot. Janusz Moniatowicz, 2010
A. Bober-Tubaj i in., Bolesławiec – Česká Lípa. Pas”, fot. Janusz Moniatowicz, 2010
A. Bober-Tubaj, Bolesławiec na dawnych pocztówkach / Bolesławiec auf alten Ansichtskarten, 2011
A. Bober-Tubaj i in., Pasja tworzenia – Twórczość Janiny Bany-Kozłowskiej i Mieczysława Kozłowskiego, kat. wyst. Muzeum Ceramiki w Bolesławcu, fot. m.in. Janusz Moniatowicz, 2011
B. Glinkowska i in., U źródeł bolesławieckiej ceramiki. Bolesławiec jako jeden z ośrodków garncarstwa środkowoeuropejskiego od XV do XVII w. / Von den Anfängen der Bunzlauer Keramik – Funde des 15.-17. Jahrhunderts aus einem mitteleuropäischen Zentrum der Töpferei, fot. m.in. Janusz Moniatowicz, 2012
A. Bober-Tubaj i in., Bolesławiecka ceramika na drodze do nowoczesności. Wybrane aspekty działalności Zawodowej Szkoły Ceramicznej w latach 1897–1945 / Bunzlauer Keramik auf dem Weg zur Moderne. Ausgewählte Aspekte der Tätigkeit der Bunzlauer Keramischen Fachschule in den Jahren 1897–1945,, fot. m.in. Janusz Moniatowicz, 2013
Krystyna Gay-Kutschenreiter – Ogród. Janusz Moniatowicz – Impresje fotograficzne”, kat. wyst. Muzeum Ceramiki w Bolesławcu, fot. Janusz Moniatowicz, 2013
A. Bober-Tubaj i in., Bolesławiecka ceramika artystyczna w XVIII i XIX w. / Boleslavecká umélecká keramika 18. a 19. Století / Künstlerische Bunzlauer Keramik des 18. und 19. Jahrhunderts, fot. m.in. Janusz Moniatowicz, 2014
Krystyna Gay-Kutschenreiter. Ogród Tajemnic / Krystyna Gay-Kutschenreiter. The Garden of Secrets, kat. wyst. Muzeum Przyrodnicze w Jeleniej Górze, fot. Janusz Moniatowicz, 2014
M. Bartosiewicz, M. Kozanecka-Zwierz, Muzeum w Łowiczu. Przewodnik, fot. Janusz Moniatowicz, 2014
W. Piwkowski i in., Ogród w Arkadii, fot. m.in. Janusz Moniatowicz, 2015
Duet: Krystyna Gay-Kutschenreiter (ceramika, malarstwo), Stanisława Wojda-Pytlińska (malarstwo), kat. wyst. Bolesławiecki Ośrodek Kultury – Międzynarodowe Centrum Ceramiki, fot. m.in. Janusz Moniatowicz, 2019
B. Moniatowicz, Jelenia Góra, Warszawa 1992
E. Pech, Wang / Kirche Wang / Wang, (publikacja wydana w językach: polskim, niemieckim, angielskim), Karpacz 1993
J. Hobgarska, „Malerei, Grafik, Zeichnung, Keramik”, Jelenia Góra 1993
W. Piwkowski, Okolice Puszczy Bolimowskiej, Warszawa 1994
W. Piwkowski, Arkadia. Ogród Romantyczny Heleny Radziwiłłowej”, Nieborów 1995
W.M. Przepióra, Klasztor Henryków / Kloster Heinrichau, Henryków 1995
W. Piwkowski, Arkadia Heleny Radziwiłłowej: studium historyczne / Arkadia of Helena Radziwiłł: a historical study, Nieborów 1998
Encyklopedia sztuki polskiej, red. J.K. Ostrowski, Kraków 2001
T. Chrzanowski, Z. Żygulski, Polska – skarby wieków, Kraków 2002
T. Chrzanowski, Z. Żygulski, Polen – Schätze der Jahrhunderte, Kraków 2002
Wielka Encyklopedia Polski, t. I-XII, Kraków 2004-2005
B. Różycka-Jaskólska, P. Gryszel, Jelenia Góra – Health Spa Cieplice,, Jelenia Góra 2005
T. Chrzanowski, Polska sztuka sakralna, Kraków 2006
Arcydzieła ceramiki bolesławieckiej / Meisterwerke Bunzlauer Keramik”, Bolesławiec 2012
A. Bojanowska, A. Puk, Konik Gawełek i jego przygody z ceramiką / Pferdchen Kunzi und seine keramischen Abenteuer, Bolesławiec 2012
A. Bojanowska i in., Kasia w bolesławieckiej Zawodowej Szkole Ceramicznej / Kathe in der Bunzlauer Keramischen Fachschule, Bolesławiec 2013
Karkonosze. Fotografia Hand Made, Jelenia Góra 2014
J. Dvořák, Fotografové Krkonoš. Od počatků fotografie po současnost, Vrchlabí 2016
A. Piwkowska, Wyspa Nieborów. Wybór poezji z lat 1990–2015, Kraków 2016
J. Pohribný, Kreativní barva ve fotografii, Brno 2016