Strona internetowa wykonana w ramach projektu nr CZ.11.4.120/0.0/0.0/15_006/0000086 pn „Bolesławiec-Vrchlabí – aktywna transgraniczna współpraca muzeów”, dofinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu INTERREG V-A Republika Czeska – Polska 2014-2020.

   kontakt | PL | CZ | EN

Janina Bany-Kozłowska

Bolesławieckie środowisko artystyczne – Janina Bany-Kozłowska

„Uważam, że to, czym się zajmuję, nie wymaga specjalnego poklasku. Po prostu projektuję formy ceramiczne i staram się to robić dobrze. Jestem bardzo surowa dla siebie, wiem, że projektant musi być kreatywny, ciągle poszukiwać, ustawiając wysoko poprzeczkę dla własnych możliwości. (...) Od lat fascynuje mnie przyroda, w której podświadomie szukam inspiracji. Zastanawiające jest to, że w naturze wszystko ma swoją harmonię, nie rażą nas kontrasty kolorów ani form. Człowiek może tylko schylić głowę, bo nigdy nie osiągniemy tej doskonałości”.
Janina Bany-Kozłowska
Ceramika uczy pokory - rozmowa z Janiną Bany-Kozłowską, Katarzyna Żak, „Rocznik Bolesławiecki 2009”

Post z cyklu „Bolesławieckie środowisko artystyczne” został przygotowany w ramach projektu „Bolesławiec – 30 lat samorządu” realizowanego przez Muzeum Ceramiki i Bolesławiecki Ośrodek Kultury – Międzynarodowe Centrum Ceramiki

Janina Bany-Kozłowska jest jedną z najbardziej znanych projektantek bolesławieckiej ceramiki. Ta wybitna artystka przez 45 lat kształtowała charakterystyczny dla miejscowej kamionki design, po mistrzowsku zespalając wielowiekową tradycję ze współcześnie obowiązującymi trendami w zakresie form i dekoracji. Jest autorką około 1600 form naczyń, które znalazły się w seryjnej produkcji Zakładów Ceramicznych „Bolesławiec” oraz firmowego logo.

Artystka ukończyła Liceum Sztuk Plastycznych w Szczecinie. W latach 1968-1973 studiowała w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych (obecnie Akademia Sztuk Pięknych im. E. Gepperta) we Wrocławiu w pracowniach doc. Haliny Olech, doc. Ireny Lipskiej-Zworskiej oraz doc. Rufina Kominka. Dyplom uzyskała w 1973 r. na Wydziale Projektowania Form Ceramiki i Szkła. W 1974 r. została zatrudniona na stanowisku projektanta w Bolesławieckich Zakładach Ceramicznych Przemysłu Terenowego (obecnie Zakłady Ceramiczne „Bolesławiec”). W latach 1987-2019 pełniła funkcję głównego projektanta. W pracy zawodowej kierowała się dewizą: „projektować trzeba bezczasowo, szukając rozwiązań optymalnych, które połączą urodę naczynia z jego funkcją”. Zaprojektowane przez nią naczynia są przykładem dostosowania tradycyjnej formy do wymogów nowoczesnego designu. Funkcjonalność naczynia jest dla artystki priorytetem, a jego przeznaczenie determinuje formę. Projekty Janiny Bany-Kozłowskej wyróżniają się połączeniem klasycznej, czystej formy z harmonijnymi proporcjami. Od 2019 r. artystka pracuje w Bolesławieckim Ośrodku Kultury – Międzynarodowym Centrum Ceramiki, gdzie prowadzi zajęcia ceramiczno-rzeźbiarskie dla dzieci, młodzieży i dorosłych.

Janina Bany-Kozłowska tworzy również rzeźby ceramiczne. Jej prace cechuje doskonałe wyczucie proporcji i perfekcyjne wykorzystanie szerokiej palety szkliw wykonanych według jej własnych receptur. Wielokrotnie (w latach 1975-77, 1986-88, 1990, 1994, 1995, 1997, 1999, 2000) uczestniczyła w bolesławieckich Plenerach Ceramiczno-Rzeźbiarskich. Na koncie ma 10 wystaw indywidualnych, które odbyły się w Warszawie, Łodzi, Koszalinie, Jeleniej Górze i Bolesławcu na przestrzeni lat 1977-2015. Nie sposób wymienić wszystkich zbiorowych wystaw i targów, podczas których prezentowano jej twórczość. Wśród najważniejszych wspomnieć należy: „Prezentacje twórcze” (Muzeum Architektury we Wrocławiu, 1975), Biennale Ceramiki Polskiej (Wałbrzych, 1983, 1985, 1987), „Kamionka bolesławiecka” (BWA Poznań, 1984), „Polska ceramika współczesna” (IWP w Warszawie, 1990), „Made in Bolesławiec. Użyteczność i sztuka w kamionce zaklęte” (Muzeum Historii Katowic, 2004) oraz „Wiecznie młode – polski vintage” (IWP w Warszawie, Galeria „Design” Wrocław, Galeria „Arsenał Sztuki” w Kijowie, 2007). Uczestniczyła także w wielu wystawach poza granicami kraju: w Berlinie, Lipsku, Dreźnie, Pradze, Karlovych Varach, Budapeszcie, Sofii, Wiedniu, Poitiers, Nowym Jorku, Miami Beach, na Bornholmie, Vietri sul Mare, Rzymie, Anconie i Faenzie.Prace J. Bany-Kozłowskiej znajdują się obecnie w zbiorach Muzeów Narodowych w Warszawie, Krakowie i Wrocławiu, Muzeum Ceramiki w Bolesławcu, Muzeum Regionalnego w Sanoku, Centrum Sztuki – Zamek Książ, Keramikmuseum Westerwald w Höhr-Grenzhausen (Niemcy) oraz w kolekcjach prywatnych w kraju i za granicą.

Janina Bany-Kozłowska jest laureatką wielu nagród i odznaczeń. Do najważniejszych należą: „Wzór Roku 1983” (nagroda Centrali Handlu Zagranicznego „Minex” na Międzynarodowych Targach Poznańskich, 1983), I nagroda Zrzeszenia Producentów Ceramiki w Wałbrzychu (1983, 1985), II nagroda Ministra Kultury i Sztuki na Ogólnopolskim Biennale Ceramiki Artystycznej w Wałbrzychu (1987), „Wzór Roku 1996” (nagroda Ministra Gospodarki, wyboru dokonano spośród wyrobów odznaczonych przez IWP znakiem „Dobry Wzór ‘96”), „Dobry Wzór” (Instytut Wzornictwa Przemysłowego w Warszawie, 1996, 1999, 2000, 2001, 2005), Złoty Medal Międzynarodowych Targów Poznańskich „Domexpo” (1996, 1999), Dolnośląski Klucz Sukcesu (dla Zakładów Ceramicznych „Bolesławiec”, 2002), „Hit Polish Product 2005” (nagroda przyznana przez Polish American Chamber of Commerce w Chicago, 2005), „Najlepszy Produkt EuroGastro 2013” na XVII Międzynarodowych Targach Gastronomicznych (Warszawa, 2013), „Osobowość Eksportu” w województwie dolnośląskim (Wrocław, 2016). Za swoją pracę zawodową, wkład w kreowanie i promowanie rodzimego wzornictwa została odznaczona Srebrnym Krzyżem Zasługi (1986) oraz Srebrnym Medalem “Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2015). Jej zaangażowanie w promocję i rozwój lokalnej produkcji zostało docenione również w samym Bolesławcu. W 2014 roku otrzymała Nagrodę Honorową Prezydenta Miasta Bolesławiec za promocję miasta, a w roku 2015 – tytuł Honorowego Obywatela Miasta Bolesławiec. Jej nazwisko wraz z odciskiem dłoni umieszczono również w Alei Wielkich Ceramików Bolesławca znajdującej się przy Bolesławieckim Ośrodku Kultury – Międzynarodowym Centrum Ceramiki.

Zapraszamy do obejrzenia materiałów Telewizji Łużyce z udziałem Janiny Bany-Kozłowskiej:

Relacja z uroczystości wręczenia medalu “Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

Wywiad z cyklu “W świecie pasji”

Godziny otwarcia
w dni świąteczne
w maju 2024 r.

1 maja (środa)
Święto Pracy

Muzeum Ceramiki

11.00-17.00

Centrum Dawnych Technik Garncarskich

nieczynne

Punkt Informacji Turystycznej

10.00-16.00

3 maja (piątek)
Święto Konstytucji 3 maja

Muzeum Ceramiki

11.00-17.00

Centrum Dawnych Technik Garncarskich

nieczynne

Punkt Informacji Turystycznej

10.00-16.00

19 maja (niedziela)
Zielone Świątki

Muzeum Ceramiki

nieczynne

Centrum Dawnych Technik Garncarskich

nieczynne

Punkt Informacji Turystycznej

nieczynne

30 maja (czwartek)
Boże Ciało

Muzeum Ceramiki

nieczynne

Centrum Dawnych Technik Garncarskich

nieczynne

Punkt Informacji Turystycznej

nieczynne

Skip to content