Bitwa nad Kaczawą rozstrzygnęła losy kampanii napoleońskiej 1813 r. na Dolnym Śląsku. Pokonane wojska francuskie zaczęły wycofywać się na zachód. Ich odwrót utrudniały ulewne deszcze, powodujące gwałtowne powodzie. Wezbrane nurty rzek uniemożliwiały przeprawy brodami, zerwały też wiele mostów. W końcu sierpnia Bolesławiec był jedynym miejscem, gdzie możliwe było bezpieczne przekroczenie Bobru przez most, którego konstrukcja została umocniona przez oddziały francuskie. 29. i 30. sierpnia wycofały się tą drogą główne siły Armii Bobru – Korpusy V, XI i III. Żołnierzom rozdawano resztki żywności z bolesławieckich magazynów. Drugiego dnia oddziały francuskie zostały zaatakowane przez wojska pruskie i rosyjskie. Nawiązały walkę z osłaniającą odwrót 8 Dywizją gen. Souhama, wspomaganą przez lekką kawalerię, rozlokowaną przy obu młyńskich odnogach. Francuska artyleria i strzelcy prowadzili także ostrzał wroga z lewego brzegu rzeki. Oddziały rosyjskie i pruskie ustawiły swoje baterie dział po obu stronach miasta i wywiązał się intensywny pojedynek artyleryjski. Nie przyniósł on większych szkód wycofującym się francuskim taborom, ale spowodował zniszczenia w zabudowie po obu stronach rzeki. Spłonęły folwark Kocioł, położony w sąsiedztwie dzisiejszych ul. Gdańskiej i Plac Piastowski oraz most na młyńskiej odnodze Bobru. Poważnie ucierpiały też Bolesławice, gdzie spalił się kościół ewangelicki, plebania, szkoła, sołtysówka i 42 domy. Przed południem wojska napoleońskie wycofały się pod naporem przeciwnika na lewy brzeg Bobru, podpalając oba mosty na rzece. Ogień strawił całkowicie tylko mały most. Po większym, który został tylko nadpalony, oddziały pruskie zaczęły przechodzić na drugi brzeg Bobru. Zauważywszy to, wycofujący się Francuzi zawrócili, kontratakiem odrzucili wroga na prawą stronę rzeki i ponownie podpalili most. Do końca dnia trwały próby odbicia przeprawy przez wojska antynapoleońskie, które zakończyły się fiaskiem. Most uległ zniszczeniu, a oddziały francuskie pod osłoną nocy wycofały się za Kwisę, niszcząc za sobą wszystkie przeprawy na tej rzece.
Ta i inne bitwy epoki napoleońskiej w naszym regionie zostały opisane m.in. w publikacji Mariusza Olczaka „Kampania 1813 Śląsk i Łużyce”. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat, kliknij tutaj:
Post z cyklu „Bolesławieckie ciekawostki” został przygotowany we współpracy Muzeum Ceramiki i Miejskiej Biblioteki Publicznej – Centrum Wiedzy.